Dünya genelinde farklı inanç sistemleri ve dinler mevcuttur. Bu dinler, insanlık tarihinin çeşitli dönemlerinde ortaya çıkmış, toplumsal yaşamı ve kültürleri derinden etkilemiştir.

İşte dünyadaki başlıca dinler ve genel sınıflandırmaları:

 

TEK TANRILI DİNLER (MONOTEİSTİK)

Bu dinler, tek bir yüce Tanrı'ya inanır.

 

1.Yahudilik

Peygamberi: Hz. Musa

Kutsal Kitap: Tevrat

Tanrı: Yehova (YHWH)

İnanç Merkezi: İsrail

Ana İlkeler: Tek tanrı inancı, On Emir, ahlaki ve dini yasalar.

 

2.Hristiyanlık

Peygamberi: Hz. İsa

Kutsal Kitap: İncil

Tanrı: Baba, Oğul (İsa), Kutsal Ruh (Üçleme).

İnanç Merkezi: Evrensel bir din, ancak Roma Katolikliği, Ortodoksluk ve Protestanlık gibi mezhepler içerir.

 

3.İslam

Peygamberi: Hz. Muhammed

Kutsal Kitap: Kur'an

Tanrı: Allah

İnanç Merkezi: Suudi Arabistan (Mekke ve Medine).

Ana İlkeler: Tevhid (tek tanrı inancı), namaz, oruç, hac, zekat, kelime-i şehadet.

 

4.Zerdüştlük

Kurucusu: Zerdüşt

Kutsal Kitap: Avesta

Tanrı: Ahura Mazda

İnanç Merkezi: İran ve Hindistan.

 

 

ÇOK TANRILI DİNLER (POLİTEİSTİK)

Birden fazla tanrıya veya ilahi varlığa inanılır.

 

1.Hinduizm

Kurucusu: Belirli bir kurucusu yok, tarih boyunca gelişmiştir.

Kutsal Kitap: Vedalar, Upanişadlar, Mahabharata, Ramayana.

Tanrılar: Brahma (Yaratıcı), Vishnu (Koruyucu), Shiva (Yokedici).

İnanç Merkezi: Hindistan.

 

2.Antik Yunan ve Roma Dinleri

Tanrılar: Zeus, Hera, Apollon, Athena (Yunan); Jüpiter, Juno, Mars (Roma).

Kutsal Metin: Mitolojik hikayeler ve epikler.

 

3.Şintoizm

Kurucusu: Yok, Japonya'nın yerli dini.

Tanrılar: Kami (doğal ruhlar ve güçler).

İnanç Merkezi: Japonya.

 

4.Mezoamerikan Dinleri

Kültürler: Aztekler, Mayalar, İnkalar.

Tanrılar: Quetzalcoatl, Huitzilopochtli.

 

 

FELSEFİ VE RUHANİ SİSTEMLER

Tanrı inancı yerine etik ve ruhsal yaşam üzerinde yoğunlaşır.

 

1.Budizm

Kurucusu: Siddhartha Gautama (Buda).

Kutsal Metin: Tripitaka.

İnanç Merkezi: Hindistan kökenli, ancak Güneydoğu Asya'da yaygındır.

Ana İlkeler: Dört Yüce Gerçek, Sekiz Katlı Yol, Nirvana’ya ulaşma.

 

2.Caynizm

Kurucusu: Mahavira.

Kutsal Kitap: Agamalar.

İnanç Merkezi: Hindistan.

Ana İlkeler: Ahimsa (şiddetsizlik), karma ve reenkarnasyon.

 

3.Konfüçyüsçülük

Kurucusu: Konfüçyüs.

Kutsal Metin: Analektler.

İnanç Merkezi: Çin.

Ana İlkeler: Ahlak, sosyal düzen, aileye saygı.

 

4.Taoizm

Kurucusu: Laozi.

Kutsal Metin: Tao Te Ching.

İnanç Merkezi: Çin.

Ana İlkeler: Tao'ya uyum sağlama, doğayla denge.

 

YERLİ VE ŞAMANİK İNANÇLAR

Doğaya, atalara ve ruhsal varlıklara tapınma üzerine kurulu sistemler.

 

1.Afrika Yerel Dinleri

Özellikler: Atalara tapınma, doğa ruhlarına inanma.

 

2.Aborjin Dinleri (Avustralya)

Özellikler: Rüya Zamanı mitleri, doğayla uyum.

 

3.Amerika Yerli İnançları

Özellikler: Şamanizm, totemler ve doğa ruhları.

 

YENİ DİN HAREKETLERİ VE MODERN DİNLER

Yüzyılda ve sonrasında ortaya çıkan dinler.

 

1.Bahailik

Kurucusu: Bahaullah.

Kutsal Kitap: Kitab-ı Akdes.

İnanç Merkezi: İran kökenli, evrensellik hedeflenir.

 

2.Scientology

Kurucusu: L. Ron Hubbard.

Ana İlkeler: İnsan ruhunun özgürleşmesi.

 

3.Raelizm, Falun Gong ve diğerleri:

Farklı modern inanç sistemleri.

 

DİNLERİN KARŞILAŞTIRMALI ÖZETİ

 

DİN	TANRI İNANCI	KÖKEN	TAKİPÇİ SAYISI
HRİSTİYANLIK	TEK TANRILI	İSRAİL	~2,3 milyar
İSLAM	TEK TANRILI	ARABİSTAN	~1,9 milyar
HİNDUİZM	ÇOK TANRILI	HİNDİSTAN	~1,2 milyar
BUDİZM	FELSEFİ	HİNDİSTAN	~500 milyon
YAHUDİLİK	TEK TANRILI	İSRAİL	~15 milyon
ŞİNTOİZM	ÇOK TANRILI	JAPONYA	~4 milyon